Telegram فارسی نداره، BBC چینی و هندی!

من حوصله‌ی تلگرام رو تو گوشیم ندارم! تو هیچ گروهی عضو نیستم؛ چون وقت تلف کردن به تمام معناس، با هیشکی هم چت نمی‌کنم؛ استفاده‌ی من از تلگرام فقط عضو شدن تو کانال‌های به درد‌بخوره. البته خیلی از پست‌های کانالا رو معمولاً نمی‌رسم باز کنم. به همین خاطر امروز کلّاً تلگرام رو از گوشیم حذف کردم و فقط با لپ‌تاپ -اونم روزی یک ربع تا نیم ساعت- باش کار می‌کنم.

اما قبل حذف کردن، وقتی رفتم تو قسمت تنظیمات که Log Out کنم، با صحنه‌ی زیر مواجه شدم:

قبلاً شنیده بودم نصف کاربرای تلگرام ایرانی‌ها هستن؛ اما اصلاً به این فکر نکرده بودم با این همه کاربر، چطور تلگرام به خودش زحمت نداده به احترام این همه ایرانی، زبان فارسی رو به نرم افزارش اضافه کنه؟!

الآن یکی دو سالی هست که ایرانیا به تلگرام هجوم آوردن، ولی عربی و هلندی تو تلگرام هست؛ فارسی نیس!! یعنی انقدر که ما تلگرام رو تحویل گرفتیم، اون ما رو تحویل نگرفت!

ضمناً این تلگرام فارسی که بعضیا دارن، نسخه‌ی اصلی نیست؛ این رو خود ایرانیا دست‌کاری کردن.

عکس زیر (سایت الکسا) نشون می‌ده که بیش‌ترین کاربرای تلگرام، از ایران به این نرم‌افزار پیام‌رسان مراجعه می‌کنن:

یاد دو تا چیز افتادم:

اول: داستان کلی ما ایرانیا که یه آدمایی رو برای خودمون بزرگ می‌کنیم و اصلاً به این فکر نمی‌کنیم که اون طرف اصلاً ما رو آدم حساب می‌کنه یا نه؟! مثالش، خیلی از بازیگرا و ورزشکارای ایرانی و خارجیه؛ خصوصاً خارجیا. اینجا سر این‌که رونالدو بهتره یا مسی، همدیگه رو لت و پار می‌کنن اون‌وقت اصلاً معلوم نیس مسی و رونالدو در سال حتی یک ثانیه به کشوری به اسم ایران فکر می‌کنن یا نه! یا مثلاً پائولو مالدینی که همراه پیشکسوتای میلان اومد ایران، بیرون اتوبوس مردم داشتن ذوق مرگ می‌شدن؛ اون اصلاً نگاه هم به اینا نمی‌کرد. شبشم اصلاً حاضر نشد حتی به عنوان مهمون تلفنی تو برنامه‌ی نود صحبت کنه.

دوم: این‌که معمولاً چیزهای به‌دردبخور، فارسیش گیر نمی‌آد؛ اما از اون‌طرف چیزای غیرضروری تا دلت بخواد فارسیش هست. مثلاً ماشین‌های لوکس میلیاردی خیلی راحت می‌تونه بیاد و کسی (نه خودمون، نه اونا) ما رو تحریم نمی‌کنه که نباید اینا بیاد تو ایران؛ اما وقتی قرار باشه هواپیمای نو خریداری بشه، هزار جور گیر و گرفتاری و قرارداد و فسخ قرارداد و نقض قرارداد و… پیش می‌آد و آخرش ما نمی‌فهمیم بالآخره هواپیماهای نو قراره بیاد تو ایران یا نه.

یا مثال دیگه‌ش شبکه‌های ماهواره و این چیزاس. هر جا و مکانی که به آمریکا مربوط می‌شه طبق تحریما نباید به ایران خدمات بده؛ حتی چند وقت پیش سایت تم فارست که یه سایت برای فروش قالب و تم وب‌سایت‌ها بود از دسترس ایرانیا خارج شده؛ یا بعضی از امکانات گوگل برای ایرانیا فعال نیست؛ اما هیچ وقت نمی‌گن فلان شبکه‌ی ماهواره دیگه نباید تو ایران پخش بشه!! اتفاقاً حتی اگه ورود سنگ‌پا هم به ایران تحریم بشه، هیچ وقت ورود امواج شبکه‌ها به ایران تحریم نخواهد شد!! (اما در مقابل ۳-۴ سال پیش شبکه‌های ایران روی هاتبرد قطع شدن و به عبارتی صدا و سیمای ایران تحریم شد.)

من یه ساعت سرچ کردم و گشتم ببینم BBC چینی و هندی داریم یا نه؛ چیزی دستگیرم نشد. شما اگه اطلاعاتی دارید واقعاً بگید منم بدونم. تو سایت اصلی BBC به زبان‌های مختلف اخبار درج شده؛ اما من شبکه‌ی تلویزیونی بی‌بی‌سی چینی و هندی ندیدم. یعنی بی‌بی‌سی برای یه کشور ۷۰-۸۰ میلیونی شبکه تأسیس کرده؛ ولی برای ۲ میلیارد نفر نه؟!

جالبش این بود که تو سایت بی‌بی‌سی فارسی، «پخش زنده» داریم و کار هم می‌کنه. یعنی از طریق اینترنت می‌شه شبکه‌ی تلویزیونی بی‌بی‌سی فارسی رو نگاه کرد. اما وقتی سایت اصلی بی‌بی‌سی (انگلیسی) رو باز کردم و روی پخش زنده کلیک کردم پیغام زیر اومد:

یعنی BBC فارسی کلاً استثناس! چون برای ایرانیا درست شده. کسی تو دنیا نمی‌تونه BBC انگلیسی رو (غیر از خود بریتانیایی‌ها) از طریق اینترنت ببینه، اما برای بی‌بی‌سی فارسی اصلاً این محدودیتا درکار نیست! چون اگه محدودیت بذارن، خیلیا تو ایران نمی‌تونن بی‌بی‌سی رو از طریق اینترنت ببینن! یعنی بی‌بی‌سی تحت هیچ شرایطی نباید برای ایرانیا تحریم بشه!

راستی به نظرم حجم ترافیک و مبادلات اطلاعات تلگرام، روزانه چندین میلیون ترابایته. همچین حجم ترافیکی، در ماه هزینه‌های چند صد میلیاردی داره. تلگرام که تبلیغاتی رو جذب نمی‌کنه؛ پس پول این همه هزینه رو از کجا می‌آره!؟ هر روز هم که داره حجم کارش بیش‌تر می‌شه…

بعضیا می‌گن به خاطر تحریم یا کپی‌رایته که نرم‌افزارهای فارسی نداریم. اما تحریم که ۳-۴ ساله جدی شده؛ قبلاً که به این شدت نبود چرا نرم‌افزارها، منوی فارسی نداشتن؟! سؤال من در مورد تحریم این بود که چرا اون چیزایی که به درد می‌خورن (حتی در بعضی موارد دارو!) تحریم می‌شن؛ ولی برعکسش نیس؟ در مورد کپی‌رایت هم تلگرام وقتی رایگانه، براش چه فرقی می‌کنه تو ایران کپی‌رایت باشه یا نباشه؟!

چرا یک بام و دو هواس؟ چرا اون جایی که قراره ذهنمون رو به سمت خودشون ببرن، همه‌ی محدودیتا رو برای زبان فارسی برمی‌دارن؛ اما جایی که قراره یه کاربری عمومی و مفید باشه؛ یادشون می ره که زبان فارسی هم هست! اصلاً ایرانی هم وجود داره!!

جایی که به نفع اوناس؛ ما تحریم نمی‌شیم؛ حتی اگه به خاطر این، بخوان از قوانین خودشون عبور کنن؛ اما جاهایی که به نفع ماس ما باید تحریم بشیم!

خلاصه:

– کشور ایران تو کره‌ی زمین اصلاً دیده نمی‌شه و خیلی از مردم دنیا، ایران رو با عراق اشتباه می‌گیرن و فکر می‌کنن اینجا همون کشوریه که هر روز توش بمب می‌ندازن!

– شرکت‌ها و موسسات و کمپانی‌ها هم ایران رو حساب نمی‌کنن. نمونه‌ش تلگرام با این‌که می‌دونه نصف بیش‌تر کاربراش ایرانی هستن؛ به خودش زحمت نمی‌ده یه ساعت وقت بذاره به احترام این همه کاربر، یه منوی فارسی ساده به اپش اضافه کنه.

– اما بعضی وقتا ایران مهم می‌شه و اون وقتیه که قرار باشه یه منفعتی از این گربه به بقیه‌ی کشورها برسه.

– ایران (یعنی کشوری که هیشکی آدم حسابش نمی‌کنه) گاهی اوقات انقدر مهم می‌شه که به کشور یک میلیارد و نیمی چین ترجیح داده می‌شه! برای این کشور کوچیک، شبکه‌ی خبری فارسی اختصاصی می‌زنن تا ذهن مردمش رو شست‌وشو بدن و توهم توطئه رو از اونا بگیرن و به جاش «توهم عدم توطئه» رو تو ذهن اونا فرو کنن…